Dzieci a elektronika

 "Czas ekranowy"

dr Ewa Sokołowska

WHO zaleca, by dzieci poniżej 5. roku życia nie patrzyły w ekran dłużej niż godzinę dziennie. 

Dla dzieci 3-letnich jeden odcinek kreskówki powinien trwać około 10 minut

Modelowanie
• zaciekawmy dzieci otaczającym światem,
aby przekazać wartości, pokazać jak można wykorzystać wolny czas bez urządzeń elektronicznych
• nie nadużywajmy urządzeń mobilnych w towarzystwie dzieci
ma to wpływ na pogorszenie jakości kontaktów z dzieckiem ponadto dzieci nas obserwują   i naśladują
• korzystajmy z książek i gier planszowych
urozmaicona forma interakcji z małym dzieckiem stanowią dobrą alternatywę dla urządzeń elektronicznych


SPOŁECZNE UCZENIE SIĘ

Eksperyment (Bandura)
dzieci oglądają filmik, na którym osoba dorosła zadaje ciosy nadmuchanej lalce „Bobo” ponadto lży słownie na nią
po jego obejrzeniu dzieci wchodzą do pomieszczenia, gdzie znajduje się lalka „Bobo”

CO SIĘ DZIEJE?
dzieci nie tylko kopiują zachowania osoby dorosłej z filmiku, ale realizuje nowe agresywne zachowania!


DLACZEGO TO TAKIE WAŻNE?
społeczne uczenie się występuje głównie w środkach masowego przekazu, w tym w TV

Badania pokazują, że w:
58% wszystkich programów telewizyjnych pokazuje przemoc
78% tych programów przemoc nie pociąga za sobą wyrzutów sumienia, krytyki, kary
40% aktów przemocy inicjowanych jest przez bohaterów atrakcyjnych dla dziecka
dzieci z reguły są bardziej wrażliwe niż dorośli, to co zobaczą np. w telewizji ma większy wpływ na ich postawy i zachowanie

wykazano, że oglądanie programów pełnych agresji powoduje, iż w wieku adolescencji są one bardziej agresywne niż rówieśnicy


Jaki ma to wpływ na postawy i zachowania dzieci?
„Jeśli oni mogą to robić, to i ja mogę”
„Ach, więc tak to się robi”
„Myślę, że to co czuję musi być związane z uczuciami agresywnymi”
„Hm, kolejna brutalna bijatyk, ciekawe co jest na innym kanale” ZNIECZULICA

Dziecko to NIE mały dorosły
• Dziecko oglądające horrory, kryminały już w wieku 6/8 lat!
Skutek: strach/ zaburzenia snu/ niepewność

• Oglądanie bajek, w których często dzieci się biją, krzyczą na dorosłych
Skutek: brak autorytetu/ zachowania trudne

• Długie granie w gry pełne efektów specjalnych
Skutek: problemy z koncentracją, zapotrzebowanie na wysoką stymulacje, szukanie wrażeń a nawet próba naśladowania bohaterów

Elektronika NIE jako nagroda!!!
• dziecko nawet starsze dalej powinno używać komputera pod kontrolą rodzica, nie codziennie i nie jako nagroda czy motywacja!
• korzystanie z urządzeń mobilnych jako nagroda, a zakaz ich używania jako kara podnosi w oczach dzieci atrakcyjność tych urządzeń i wzmacnia przywiązanie do nich

Niewłaściwe bajki/ filmy
• większość bajek dostępnych na popularnych kanałach dla dzieci nie przekazuje żadnych treści edukacyjnych, jest pełna agresji
• zawsze obejrzyjmy bajkę/ odcinek przed zaprezentowaniem go dziecku
• uważajmy na to co sami oglądamy, dziecko widzi więcej niż nam się wydaje

Odpowiednie bajki dla dzieci przedszkolnych:

-Bing 
-Ciekawski George 
-Bob Budowniczy 
-Domisie 
-Strażak Sam 
-Marta mówi 
-Jej wysokość Zosia 
-Uki 

-Parauszek

-Bracia Koala

-Tygrysek Daniel

-Puffin Rock

-Garderoba Julie

-Spytaj Mądroboty (dla dzieci 4+)

-Dzieciaki móżdżaki (dla dzieci 5+)

-Izzy w świecie koali (dla każdego, ale najbardziej dzieci 4/5+)

Są również bajki, które są odpowiednie dla dzieci w wieku przedszkolnym ALE mogą doprowadzić do ich rozregulowania. W związku z dużą ilością kolorów, szybkim tempem, małej ilości lub nawet brakiem przerw, spokojniejszych scen mogą powodować:

-zapatrzenie w bajkę (dziecko patrzy na nią jak zahipnotyzowane)

-trudność z wyłączeniem, zakończeniem jej oglądania (nadmierne "wciągnięcie")

-przeciążenie po jej oglądaniu bo nie daje chwili na oddech, uspokojenie, wycieszenie tylko dostarcza dużej ilości bodźców, z którymi nie zawsze sobie radzą

DLATEGO WARTO ZAWSZE OBSERWOWAĆ jak dziecko podczas, ale i po danej bajce się zachowuje, dopasowywać je do predyspozycji dzieci, ich potrzeb, głównie jeśli chodzi o tytuły podobne do:

-Psi Patrol

-Masza i niedźwiedź

Kreskówki emitowane np. na kanale MiniMini trwają odpowiedni czas, dostosowany do młodszych dzieci

Natomiast kreskówki np. na Cartoon Network w większości nie mają żadnej wartości edukacyjnej (w tym popularny wśród dzieci Spongebob), Również większość odcinków Tupcio Chrupcio- zaprzeczanie emocjom, odwrócenie roli dziecka w relacji z dorosłym "moralizowanie" młodszym starszym

Zdarza się, że większość odcinków danej kreskówki jest odpowiednia do wieku, jednak kilka z nich są zbyt straszne lub zawierają treści, których nie chcielibyśmy przekazać naszym dzieciom. Dlatego zawsze warto jeśli jest to bajka nagrana wcześniej dany odcinek obejrzeć samemu lub towarzyszyć dziecku przy jego oglądaniu.

Nieumiejętne korzystanie z elektroniki;

Negatywne konsekwencje na wszystkie sfery rozwoju
• rozwój fizyczny
• rozwój psychiczny
• rozwój społeczny
• rozwój intelektualny

Skutki psychiczne, intelektualne i społeczne
• zaburzenia snu,
• deficyty uwagi,
• nadaktywność psychoruchowa,
• agresja,
• słabsze umiejętności społeczne,
• depresja
• niższe osiągnięcia szkolne (u młodszych dzieci problemy z nauką czytania, wyraźnego pisania i mówienia)

Skutki neurologiczne

Neurolog Susan Greenfield

„Mózg wpatrzony w ekran jest jak w letargu, nie uczy się logicznego myślenia. Dlatego nie oczekujmy, że dając dziecku tablet uczymy go zdolności koncentracji”.

Amerykańska Akademia Pediatrii
ścieżki neuronowe kontrolujące reakcje społeczne i wyobraźnię rozwijają się we wczesnym dzieciństwie. Jeśli wtedy „potraktujemy” je zbyt dużą dawką ekranów nasze dziecko może dorosnąć bez wykształcenia zdolności do kreatywnej i samodzielnej zabawy oraz nawiązywania trwałych relacji w świecie rzeczywistym. Wszystko przez to, że struktury mózgu przeorganizują się na odbieranie i przetwarzanie informacji obrazowych, a nie językowych.

Dlaczego tak ważna równowaga?
• zabawa w „realu” jest niezbędna dla prawidłowego rozwoju dziecka, tak jak sen i dobra dieta
• dzięki niej dziecko uczy się rozwiązywać problemy, staje się zaradne, wytrwałe w dążeniu do celu i odporne emocjonalnie
• zabawa w grupie rówieśniczej to nauka nawiązywania zdrowych relacji, czyli lekcja empatii i komunikacji
• aktywność w realnym świecie napędza naturalną u dzieci chęć poznawania świata, a to z kolei filar do zdobywania wiedzy w późniejszym życiu

                                   EWOLUCJA:

Przed udostępnieniem dziecku urządzenia z dostępem do internetu
• odpowiednio skonfiguruj ich system operacyjny w przypadku tabletów i smartfonów z systemem android warto odpowiednio skonfigurować Google Play, przeglądarkę oraz aplikację serwisu YouTube
• w nowszych wersjach systemu istnieje także możliwość stworzenia profilu ograniczonego, który będzie stanowił bezpieczną przestrzeń dla dziecka
• jeżeli dziecko korzysta z internetu na komputerze wyposażonym w system Windows, możemy aktywować moduł ochrony rodzicielskiej, który umożliwia kontrolowanie czasu korzystania z komputera oraz ograniczenie dostępu do wskazanych gier i aplikacji.


Strony dla rodziców i dzieci
Bezpłatny kurs internetowy dla rodziców
fundacja.orange.pl/kurs
rodzice.fdds.pl

Strona o bezpieczeństwie w sieci dla dzieci
sieciaki.pl

Strona i cała kampania poświęcona zasadom ekranowym Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę

domowezasadyekranowe.fdds.pl/