"Czas ekranowy"
dr Ewa Sokołowska
WHO zaleca, by dzieci poniżej 5. roku życia nie patrzyły w ekran dłużej niż godzinę dziennie.
Z roku na rok obniża się wiek, w którym dzieci po raz pierwszy samodzielnie korzystają z internetu.
Obecni uczniowie podstawówek i gimnazjów mieli wtedy średnio 6 lat i 10 miesięcy.
Uczniowie szkół ponadgimnazjalnych – ok. 8 lat.
W poprzedniej edycji badań, przeprowadzonej w 2016 r., średnia wieku, wynosiła ok. 9 lat i 5 miesięcy.
Nieumiejętne korzystanie z komputera;
Negatywne konsekwencje na wszystkie sfery rozwoju
• rozwój fizyczny
• rozwój psychiczny
• rozwój społeczny
• rozwój intelektualny
Skutki psychiczne, intelektualne i społeczne
• zaburzenia snu,
• deficyty uwagi,
• nadaktywność psychoruchowa,
• agresja,
• słabsze umiejętności społeczne,
• depresja
• niższe osiągnięcia szkolne (u młodszych dzieci problemy z nauką czytania, wyraźnego pisania i mówienia)
Skutki neurologiczne
Neurolog Susan Greenfield
„Mózg wpatrzony w ekran jest jak w letargu, nie uczy się logicznego myślenia. Dlatego nie oczekujmy, że dając dziecku tablet uczymy go zdolności koncentracji”.
Amerykańska Akademia Pediatrii
ścieżki neuronowe kontrolujące reakcje społeczne i wyobraźnię rozwijają się we wczesnym dzieciństwie. Jeśli wtedy „potraktujemy” je zbyt dużą dawką ekranów nasze dziecko może dorosnąć bez wykształcenia zdolności do kreatywnej i samodzielnej zabawy oraz nawiązywania trwałych relacji w świecie rzeczywistym. Wszystko przez to, że struktury mózgu przeorganizują się na odbieranie i przetwarzanie informacji obrazowych, a nie językowych.
Dlaczego tak ważna równowaga?
• zabawa w „realu” jest niezbędna dla prawidłowego rozwoju dziecka, tak jak sen i dobra dieta
• dzięki niej dziecko uczy się rozwiązywać problemy, staje się zaradne, wytrwałe w dążeniu do celu i odporne emocjonalnie
• zabawa w grupie rówieśniczej to nauka nawiązywania zdrowych relacji, czyli lekcja empatii i komunikacji
• aktywność w realnym świecie napędza naturalną u dzieci chęć poznawania świata, a to z kolei filar do zdobywania wiedzy w późniejszym życiu
EWOLUCJA:
Modelowanie
• zaciekawmy dzieci otaczającym światem,
aby przekazać wartości, pokazać jak można wykorzystać wolny czas bez urządzeń elektronicznych
• nie nadużywajmy urządzeń mobilnych w towarzystwie dzieci
ma to wpływ na pogorszenie jakości kontaktów z dzieckiem ponadto dzieci nas obserwują i naśladują
• korzystajmy z książek i gier planszowych
urozmaicona forma interakcji z małym dzieckiem stanowią dobrą alternatywę dla urządzeń elektronicznych
Niebezpieczne zachowania rodziców
• troll parenting
zjawisko polegające na podawaniu informacji intymnych, nieraz wyśmiewaniu dziecka w sieci, poprzez podawanie upokarzających faktów z życia, publikowanie zdjęć, filmików, w internecie
Z Facebooka korzystają już dzieci w wieku 7 lat
więc jeżeli zamieszczamy zdjęcie dziecka 4- czy 5-letniego, to za 3 lata ktoś np. jego rówieśnik może już takie zdjęcie odnaleźć i wykorzystać przeciwko niemu
Pamiętaj o ustawieniach prywatności
na zagrożenia zwraca też uwagę policja ostrzega przed czyhającymi przestępcami i apeluje do rozsądku rodziców, gdy publikujemy zdjęcie w sieci, nigdy nie wiemy, kto je ogląda i w jakim cel
SPOŁECZNE UCZENIE SIĘ
Eksperyment (Bandura)
dzieci oglądają filmik, na którym osoba dorosła zadaje ciosy nadmuchanej lalce „Bobo” ponadto lży słownie na nią
po jego obejrzeniu dzieci wchodzą do pomieszczenia, gdzie znajduje się lalka „Bobo”
CO SIĘ DZIEJE?
dzieci nie tylko kopiują zachowania osoby dorosłej z filmiku, ale realizuje nowe agresywne zachowania!
DLACZEGO TO TAKIE WAŻNE?
społeczne uczenie się występuje głównie w środkach masowego przekazu, w tym w TV
Badania pokazują, że w:
58% wszystkich programów telewizyjnych pokazuje przemoc
78% tych programów przemoc nie pociąga za sobą wyrzutów sumienia, krytyki, kary
40% aktów przemocy inicjowanych jest przez bohaterów atrakcyjnych dla dziecka
dzieci z reguły są bardziej wrażliwe niż dorośli, to co zobaczą np. w telewizji ma większy wpływ na ich postawy i zachowanie
wykazano, że oglądanie programów pełnych agresji powoduje, iż w wieku adolescencji są one bardziej agresywne niż rówieśnicy
Jaki ma to wpływ na postawy i zachowania dzieci?
„Jeśli oni mogą to robić, to i ja mogę”
„Ach, więc tak to się robi”
„Myślę, że to co czuję musi być związane z uczuciami agresywnymi”
„Hm, kolejna brutalna bijatyk, ciekawe co jest na innym kanale” ZNIECZULICA
Niebezpieczeństwa w sieci
Z najnowszych badań przeprowadzonych w Polce wynika, że
• 79% uczniów miało negatywne doświadczenia w wirtualnym świecie , w tym 52 % doświadczyło zastraszania lub innego cyberprzestępstwa
• 49 % spotkało się w Internecie z filmami lub grami przedstawiającymi przemoc
• 40 % uczniów przerywa to, co ogląda w Internecie, gdy w pokoju pojawiają rodzice
• 18 % dzieci uważa, że ich rodzice nie mają pojęcia, jak oni spędzają swój czas w sieci
• 4 % rodziców przyznaje, że nie wie, co ich dziecko robi w Internecie
Jak chronić dzieci?
Od najmłodszych lat uczenie dzieci podstawowych reguł:
• nierozmawianie z nieznajomymi,
• niepodawanie prywatnych danych, np. wysokości zarobków rodziców czy miejsca zamieszkania,
• zachowywanie kultury w internecie i szybkie reagowanie na niekomfortowe sytuacje
• konsultowanie z rodzicami treści i materiałów, które publikuje w sieci, uświadamiając im, że raz opublikowana rzecz już w internecie zostaje
Kultura w internecie
• przypominanie dzieciom o zasadach dobrego wychowania również w sieci
• w każdej dziedzinie naszego życia , podobnie w Internecie obowiązują reguły min. używania odpowiedniego słownictwa, bycia miłym
Wspólne odkrywanie internetu
• bądź pierwszą osobą, która zapozna dziecko z internetem
• odkrywajcie wspólnie jego zasoby
• spróbujcie znaleźć strony, które mogą zainteresować wasze pociechy, a następnie zróbcie listę przyjaznych stron
• jeśli wasze dziecko sprawniej porusza się w sieci-nie zrażajcie się- poproście, by było waszym przewodnikiem po wirtualnym świecie
• ustalcie podstawowe zasady
• bądź pierwszą osobą, która zapozna dziecko z internetem
• odkrywajcie wspólnie jego zasoby
• spróbujcie znaleźć strony, które mogą zainteresować wasze pociechy, a następnie zróbcie listę przyjaznych stron
• jeśli wasze dziecko sprawniej porusza się w sieci-nie zrażajcie się- poproście, by było waszym przewodnikiem po wirtualnym świecie
• ustalcie jakie konsekwencje czekają dziecko za nieprzestrzeganie zasad korzystania z sieci
• zachowanie zdrowej równowagi między grami w internecie a ciekawymi/ edukacyjnymi stronami
Mądre wspieranie
• często zdarza się, że dzieci przypadkowo znajdą się na stronach adresowanych do dorosłych
• bywa, że w obawie przed karą, boją się do tego przyznać
• ważnym jest, by dziecko ci ufało i mówiło o tego typu sytuacjach; by wiedziało, że zawsze może się do ciebie zwrócić
• rodzic a nie internet od rozwiązywania problemów dziecka
Zgłaszanie nielegalnych i niewłaściwych treści
• wszyscy musimy wziąć odpowiedzialność za niewłaściwe czy nielegalne treści w internecie
• pomoże to likwidować szkodliwe zjawiska szerzące się przy użyciu stron internetowych
• nielegalne treści można zgłaszać na policję lub do współpracującego z nią punktu kontaktowego ds. zwalczania nielegalnych treści w internecie
dyzurnet.pl
Programy filtrujące
• Cenzor
• X-Guard
• Motyl
• Beniamin
• Opiekun dziecka w Internecie
• Nadzorca
• Opiekun ucznia w Internecie
Przed udostępnieniem dziecku urządzenia z dostępem do internetu
• odpowiednio skonfiguruj ich system operacyjny w przypadku tabletów i smartfonów z systemem android warto odpowiednio skonfigurować Google Play, przeglądarkę oraz aplikację serwisu YouTube
• w nowszych wersjach systemu istnieje także możliwość stworzenia profilu ograniczonego, który będzie stanowił bezpieczną przestrzeń dla dziecka
• jeżeli dziecko korzysta z internetu na komputerze wyposażonym w system Windows, możemy aktywować moduł ochrony rodzicielskiej, który umożliwia kontrolowanie czasu korzystania z komputera oraz ograniczenie dostępu do wskazanych gier i aplikacji.
Strony dla rodziców i dzieci
Bezpłatny kurs internetowy dla rodziców
fundacja.orange.pl/kurs
rodzice.fdds.pl
Strona o bezpieczeństwie w sieci dla dzieci
sieciaki.pl
Przed zakupem gry:
• zapoznać się z informacjami od dystrybutorów oraz opiniami innych internautów
• obejrzeć na YouTube, filmików prezentujących ich działanie aplikacji lub przebieg gry
• system klasyfikacji gier PEGI: na pudełkach gier zamieszczane są etykiety wskazujące na minimalny dopuszczalny wiek, po osiągnięciu którego można korzystać z gry, jak również ostrzegające przed pojawiającymi się w niej niebezpiecznymi treściami. Informacje o ocenie danej gry w systemie PEGI znaleźć można również w Internecie na stronie
pegi.info
Niewłaściwe bajki/ filmy
• większość bajek dostępnych na popularnych kanałach dla dzieci nie przekazuje żadnych treści edukacyjnych, jest pełna agresji
• zawsze obejrzyjmy bajkę/ odcinek przed zaprezentowaniem go dziecku
• uważajmy na to co sami oglądamy, dziecko widzi więcej niż nam się wydaje
Dziecko to NIE mały dorosły
• Dziecko oglądające horrory, kryminały już w wieku 6/8 lat!
Skutek: strach/ zaburzenia snu/ niepewność
• Oglądanie bajek, w których często dzieci się biją, krzyczą na dorosłych
Skutek: brak autorytetu/ zachowania trudne
• Długie granie w gry pełne efektów specjalnych
Skutek: problemy z koncentracją, zapotrzebowanie na wysoką stymulacje, szukanie wrażeń a nawet próba naśladowania bohaterów
Elektronika NIE jako nagroda!!!
• dziecko nawet starsze dalej powinno używać komputera pod kontrolą rodzica, nie codziennie i nie jako nagroda czy motywacja!
• korzystanie z urządzeń mobilnych jako nagroda, a zakaz ich używania jako kara podnosi w oczach dzieci atrakcyjność tych urządzeń i wzmacnia przywiązanie do nich
Cyberświat to również pozytywne strony, takie jak:
• zdobywanie i poszerzanie wiedzy
• rozwijanie zainteresowań
• dzielenie się swoimi zainteresowaniami
• łatwy dostęp do informacji
• prezentacja swojej twórczości
• komunikacja ze znajomymi na całym świecie
• nawiązywanie wartościowych kontaktów
• źródło rozrywki
Polecane strony
• grydladzieci.edu.pl
• squla.pl
• zyraffa.pl
• pisupisu.pl
Pomysły na zabawy z dziećmi:
• marsjanki.pl
• Printoteka.pl
dr Ewa Sokołowska
WHO zaleca, by dzieci poniżej 5. roku życia nie patrzyły w ekran dłużej niż godzinę dziennie.
Z roku na rok obniża się wiek, w którym dzieci po raz pierwszy samodzielnie korzystają z internetu.
Obecni uczniowie podstawówek i gimnazjów mieli wtedy średnio 6 lat i 10 miesięcy.
Uczniowie szkół ponadgimnazjalnych – ok. 8 lat.
W poprzedniej edycji badań, przeprowadzonej w 2016 r., średnia wieku, wynosiła ok. 9 lat i 5 miesięcy.
Nieumiejętne korzystanie z komputera;
Negatywne konsekwencje na wszystkie sfery rozwoju
• rozwój fizyczny
• rozwój psychiczny
• rozwój społeczny
• rozwój intelektualny
Skutki psychiczne, intelektualne i społeczne
• zaburzenia snu,
• deficyty uwagi,
• nadaktywność psychoruchowa,
• agresja,
• słabsze umiejętności społeczne,
• depresja
• niższe osiągnięcia szkolne (u młodszych dzieci problemy z nauką czytania, wyraźnego pisania i mówienia)
Skutki neurologiczne
Neurolog Susan Greenfield
„Mózg wpatrzony w ekran jest jak w letargu, nie uczy się logicznego myślenia. Dlatego nie oczekujmy, że dając dziecku tablet uczymy go zdolności koncentracji”.
Amerykańska Akademia Pediatrii
ścieżki neuronowe kontrolujące reakcje społeczne i wyobraźnię rozwijają się we wczesnym dzieciństwie. Jeśli wtedy „potraktujemy” je zbyt dużą dawką ekranów nasze dziecko może dorosnąć bez wykształcenia zdolności do kreatywnej i samodzielnej zabawy oraz nawiązywania trwałych relacji w świecie rzeczywistym. Wszystko przez to, że struktury mózgu przeorganizują się na odbieranie i przetwarzanie informacji obrazowych, a nie językowych.
Dlaczego tak ważna równowaga?
• zabawa w „realu” jest niezbędna dla prawidłowego rozwoju dziecka, tak jak sen i dobra dieta
• dzięki niej dziecko uczy się rozwiązywać problemy, staje się zaradne, wytrwałe w dążeniu do celu i odporne emocjonalnie
• zabawa w grupie rówieśniczej to nauka nawiązywania zdrowych relacji, czyli lekcja empatii i komunikacji
• aktywność w realnym świecie napędza naturalną u dzieci chęć poznawania świata, a to z kolei filar do zdobywania wiedzy w późniejszym życiu
EWOLUCJA:
Modelowanie
• zaciekawmy dzieci otaczającym światem,
aby przekazać wartości, pokazać jak można wykorzystać wolny czas bez urządzeń elektronicznych
• nie nadużywajmy urządzeń mobilnych w towarzystwie dzieci
ma to wpływ na pogorszenie jakości kontaktów z dzieckiem ponadto dzieci nas obserwują i naśladują
• korzystajmy z książek i gier planszowych
urozmaicona forma interakcji z małym dzieckiem stanowią dobrą alternatywę dla urządzeń elektronicznych
Niebezpieczne zachowania rodziców
• troll parenting
zjawisko polegające na podawaniu informacji intymnych, nieraz wyśmiewaniu dziecka w sieci, poprzez podawanie upokarzających faktów z życia, publikowanie zdjęć, filmików, w internecie
Z Facebooka korzystają już dzieci w wieku 7 lat
więc jeżeli zamieszczamy zdjęcie dziecka 4- czy 5-letniego, to za 3 lata ktoś np. jego rówieśnik może już takie zdjęcie odnaleźć i wykorzystać przeciwko niemu
Pamiętaj o ustawieniach prywatności
na zagrożenia zwraca też uwagę policja ostrzega przed czyhającymi przestępcami i apeluje do rozsądku rodziców, gdy publikujemy zdjęcie w sieci, nigdy nie wiemy, kto je ogląda i w jakim cel
SPOŁECZNE UCZENIE SIĘ
Eksperyment (Bandura)
dzieci oglądają filmik, na którym osoba dorosła zadaje ciosy nadmuchanej lalce „Bobo” ponadto lży słownie na nią
po jego obejrzeniu dzieci wchodzą do pomieszczenia, gdzie znajduje się lalka „Bobo”
CO SIĘ DZIEJE?
dzieci nie tylko kopiują zachowania osoby dorosłej z filmiku, ale realizuje nowe agresywne zachowania!
DLACZEGO TO TAKIE WAŻNE?
społeczne uczenie się występuje głównie w środkach masowego przekazu, w tym w TV
Badania pokazują, że w:
58% wszystkich programów telewizyjnych pokazuje przemoc
78% tych programów przemoc nie pociąga za sobą wyrzutów sumienia, krytyki, kary
40% aktów przemocy inicjowanych jest przez bohaterów atrakcyjnych dla dziecka
dzieci z reguły są bardziej wrażliwe niż dorośli, to co zobaczą np. w telewizji ma większy wpływ na ich postawy i zachowanie
wykazano, że oglądanie programów pełnych agresji powoduje, iż w wieku adolescencji są one bardziej agresywne niż rówieśnicy
Jaki ma to wpływ na postawy i zachowania dzieci?
„Jeśli oni mogą to robić, to i ja mogę”
„Ach, więc tak to się robi”
„Myślę, że to co czuję musi być związane z uczuciami agresywnymi”
„Hm, kolejna brutalna bijatyk, ciekawe co jest na innym kanale” ZNIECZULICA
Niebezpieczeństwa w sieci
Z najnowszych badań przeprowadzonych w Polce wynika, że
• 79% uczniów miało negatywne doświadczenia w wirtualnym świecie , w tym 52 % doświadczyło zastraszania lub innego cyberprzestępstwa
• 49 % spotkało się w Internecie z filmami lub grami przedstawiającymi przemoc
• 40 % uczniów przerywa to, co ogląda w Internecie, gdy w pokoju pojawiają rodzice
• 18 % dzieci uważa, że ich rodzice nie mają pojęcia, jak oni spędzają swój czas w sieci
• 4 % rodziców przyznaje, że nie wie, co ich dziecko robi w Internecie
Jak chronić dzieci?
Od najmłodszych lat uczenie dzieci podstawowych reguł:
• nierozmawianie z nieznajomymi,
• niepodawanie prywatnych danych, np. wysokości zarobków rodziców czy miejsca zamieszkania,
• zachowywanie kultury w internecie i szybkie reagowanie na niekomfortowe sytuacje
• konsultowanie z rodzicami treści i materiałów, które publikuje w sieci, uświadamiając im, że raz opublikowana rzecz już w internecie zostaje
Kultura w internecie
• przypominanie dzieciom o zasadach dobrego wychowania również w sieci
• w każdej dziedzinie naszego życia , podobnie w Internecie obowiązują reguły min. używania odpowiedniego słownictwa, bycia miłym
Wspólne odkrywanie internetu
• bądź pierwszą osobą, która zapozna dziecko z internetem
• odkrywajcie wspólnie jego zasoby
• spróbujcie znaleźć strony, które mogą zainteresować wasze pociechy, a następnie zróbcie listę przyjaznych stron
• jeśli wasze dziecko sprawniej porusza się w sieci-nie zrażajcie się- poproście, by było waszym przewodnikiem po wirtualnym świecie
• ustalcie podstawowe zasady
• bądź pierwszą osobą, która zapozna dziecko z internetem
• odkrywajcie wspólnie jego zasoby
• spróbujcie znaleźć strony, które mogą zainteresować wasze pociechy, a następnie zróbcie listę przyjaznych stron
• jeśli wasze dziecko sprawniej porusza się w sieci-nie zrażajcie się- poproście, by było waszym przewodnikiem po wirtualnym świecie
• ustalcie jakie konsekwencje czekają dziecko za nieprzestrzeganie zasad korzystania z sieci
• zachowanie zdrowej równowagi między grami w internecie a ciekawymi/ edukacyjnymi stronami
Mądre wspieranie
• często zdarza się, że dzieci przypadkowo znajdą się na stronach adresowanych do dorosłych
• bywa, że w obawie przed karą, boją się do tego przyznać
• ważnym jest, by dziecko ci ufało i mówiło o tego typu sytuacjach; by wiedziało, że zawsze może się do ciebie zwrócić
• rodzic a nie internet od rozwiązywania problemów dziecka
Zgłaszanie nielegalnych i niewłaściwych treści
• wszyscy musimy wziąć odpowiedzialność za niewłaściwe czy nielegalne treści w internecie
• pomoże to likwidować szkodliwe zjawiska szerzące się przy użyciu stron internetowych
• nielegalne treści można zgłaszać na policję lub do współpracującego z nią punktu kontaktowego ds. zwalczania nielegalnych treści w internecie
dyzurnet.pl
Programy filtrujące
• Cenzor
• X-Guard
• Motyl
• Beniamin
• Opiekun dziecka w Internecie
• Nadzorca
• Opiekun ucznia w Internecie
Przed udostępnieniem dziecku urządzenia z dostępem do internetu
• odpowiednio skonfiguruj ich system operacyjny w przypadku tabletów i smartfonów z systemem android warto odpowiednio skonfigurować Google Play, przeglądarkę oraz aplikację serwisu YouTube
• w nowszych wersjach systemu istnieje także możliwość stworzenia profilu ograniczonego, który będzie stanowił bezpieczną przestrzeń dla dziecka
• jeżeli dziecko korzysta z internetu na komputerze wyposażonym w system Windows, możemy aktywować moduł ochrony rodzicielskiej, który umożliwia kontrolowanie czasu korzystania z komputera oraz ograniczenie dostępu do wskazanych gier i aplikacji.
Strony dla rodziców i dzieci
Bezpłatny kurs internetowy dla rodziców
fundacja.orange.pl/kurs
rodzice.fdds.pl
Strona o bezpieczeństwie w sieci dla dzieci
sieciaki.pl
Przed zakupem gry:
• zapoznać się z informacjami od dystrybutorów oraz opiniami innych internautów
• obejrzeć na YouTube, filmików prezentujących ich działanie aplikacji lub przebieg gry
• system klasyfikacji gier PEGI: na pudełkach gier zamieszczane są etykiety wskazujące na minimalny dopuszczalny wiek, po osiągnięciu którego można korzystać z gry, jak również ostrzegające przed pojawiającymi się w niej niebezpiecznymi treściami. Informacje o ocenie danej gry w systemie PEGI znaleźć można również w Internecie na stronie
pegi.info
Niewłaściwe bajki/ filmy
• większość bajek dostępnych na popularnych kanałach dla dzieci nie przekazuje żadnych treści edukacyjnych, jest pełna agresji
• zawsze obejrzyjmy bajkę/ odcinek przed zaprezentowaniem go dziecku
• uważajmy na to co sami oglądamy, dziecko widzi więcej niż nam się wydaje
Dziecko to NIE mały dorosły
• Dziecko oglądające horrory, kryminały już w wieku 6/8 lat!
Skutek: strach/ zaburzenia snu/ niepewność
• Oglądanie bajek, w których często dzieci się biją, krzyczą na dorosłych
Skutek: brak autorytetu/ zachowania trudne
• Długie granie w gry pełne efektów specjalnych
Skutek: problemy z koncentracją, zapotrzebowanie na wysoką stymulacje, szukanie wrażeń a nawet próba naśladowania bohaterów
Elektronika NIE jako nagroda!!!
• dziecko nawet starsze dalej powinno używać komputera pod kontrolą rodzica, nie codziennie i nie jako nagroda czy motywacja!
• korzystanie z urządzeń mobilnych jako nagroda, a zakaz ich używania jako kara podnosi w oczach dzieci atrakcyjność tych urządzeń i wzmacnia przywiązanie do nich
Cyberświat to również pozytywne strony, takie jak:
• zdobywanie i poszerzanie wiedzy
• rozwijanie zainteresowań
• dzielenie się swoimi zainteresowaniami
• łatwy dostęp do informacji
• prezentacja swojej twórczości
• komunikacja ze znajomymi na całym świecie
• nawiązywanie wartościowych kontaktów
• źródło rozrywki
Polecane strony
• grydladzieci.edu.pl
• squla.pl
• zyraffa.pl
• pisupisu.pl
Pomysły na zabawy z dziećmi:
• marsjanki.pl
• Printoteka.pl
Komentarze
Prześlij komentarz